Over de titel

Bij borduren denk ik aan mijn moeder. Ze borduurde volgens patronen die ze uit tijdschriften haalde, waaronder denk ik de Libelle. Op onze wc hangen vier gekleurde vlinders onder elkaar, en behalve de foto in de huiskamer zijn die borduursels wat ik van mijn moeder (alweer lang geleden overleden) zie. Je zou dus met een beetje goede wil kunnen zeggen dat mijn moeder nog voortborduurt in ons huis.

Mijn dochter gaf me (samen met mijn vrouw) een mooi cadeau toen ik afgelopen mei jarig was. Ze is kunstenaar met textiel. Ik heb tot nu toe alleen ontwerpen en foto's gezien. Afgelopen week liet ze weten dat het kunstwerk af is. Het is een verbeelding van mijn blogseries die doet denken aan een staafgrafiek. Maar dan veel mooier. Mooier ook dan deze blogs die primair bedoeld zijn als tekst die kan worden gelezen. Het kunstwerk van mijn dochter borduurt dus voort op mijn blogs. Ooit hang ik ergens zoals mijn moeder hier hangt.

Dat brengt mij op het idee dat mijn blogs zelf - qua tekst en gebaar - ook te maken hebben met voortborduren. Zoals ik in mijn begeleidend tekstje naast deze blogs zeg gebruik ik wat ik tegenkom als materiaal of uitgangspunt. Mijn blogs doen dus ook aan voortborduren. Ik vat ideeën van denkers of schrijvers op als uitnodiging om te denken, te peinzen of gewoon maar wat te schrijven.

Daar zit iets dwangmatigs in. Druk op een knop en ik begin te schrijven. Ik overweeg na elke blogserie serieus om te stoppen. Maar blijkbaar ben ik daar niet toe in staat. Er moet ooit iets gebeurd zijn, wat zeker ook weer met mijn moeder te maken heeft, wat verklaart waarom ik maar doorga met schrijven in deze vorm. Het is geen dagboek, want ik publiceer het. Maar het is ook weer geen echte publicatie, daarvoor is het te direct (niet via een redactie) en vrijblijvend.

In mijn vorige blogserie kwam ik tot de conclusie dat ik iets heb met bladderen. Ik leef mijn leven, maar er bladdert iets, mijn leven vertoont rimpelingen aan de oppervlakte als gevolg van de zon. Je kunt dat opvatten als rimpels, de werking van de tijd, maar zeker ook van de ruimte, als onzekerheidsmarge tussen gegroefde en gladde oppervlakken. Die marge correspondeert met de bord, kant of rand, die je terugziet in het woord borduren, en voortborduren is daar weer een bewerking van, en wel aan de rand van het borduurwerk.

Ik lig hier overigens te bloggen half onder de sprei die we hebben gekregen van een lezer van mijn blogs. Ze kon toen wellicht niet vermoeden dat haar geschenk een politieke betekenis kreeg, nu we onze energie gebruiken om onafhankelijker van Poetin te worden. Zou dat ook voor mijn blogs gelden? Ik heb het vermoeden dat voortborduren een vorm van politiek handelen is, ja. Waar politieke actie voorheen meestal werd opgevat als een flitsende gebeurtenis waarbij het machtscentrum wordt geleegd en bezet, of later als de brutale opinie van elke gek, zou je het nu kunnen zien als het gebruikmaken van je leven, het voortborduren op het borduurwerk dat je leven is.

Iets van die betekenis zie ik terug in actievoerders die hun hoofd vastkleven aan het meisje met de parel. De actie kunnen we niet helemaal los zien van de vorm van de actie. Zoals de parel vastzit aan het meisje en het glas aan het schilderij, zat nu het hoofd van de actievoerder vast aan dat glas en mijn blog nu even aan dat hoofd. Allemaal worden we gezogen in die geweldige huiselijke sfeer van Vermeer waar vast wel geborduurd werd. Wat we doen is voortborduren.

Sprei van Marja Morskieft