maandag 12 december 2022

Hier mama, je klank retour

Steeds als ik in een format wil passen denk ik aan een patroon. Voortborduren wordt dan het doorgaan met borduren volgens dat patroon. Op een of andere manier ben ik terechtgekomen in de klassieke talen en moet ik eigenlijk bij patroon denken aan de vader, pater. Of zelfs aan de oorlog, het patroon als bewijs dat er geschoten is. Kunnen we het patroon ook meer zien volgens het borduren? Je gaat dan van het borduurwerk naar de vader en/of moeder van het borduurwerk, in elk geval niet per se naar de vader alleen.

Taal is meer dan de zichtbare tekens die restloos vervangen kunnen worden door andere tekens. Patroon is meer dan de verwijzing naar de vader vanuit iets dat de moeder lijkt. Het is zeker ook die klank die zo scherp aanzet en dan uitloopt op zoiets als een toon: pa! pa! pa! en dan troon, trooon zo je wil, de verlengde toon vanuit een plofklank of explosie, pa. Een patroon kan niet vervangen worden door een matroon, een matrone. Je zou kunnen nog denken aan mater, matrix.

Ik wil daar graag naartoe, zeker. De vlinders op onze wc zijn geborduurd door mijn moeder. Wat zou het mooi zijn als mijn universum een opening bevatte waarmee ik terug kon naar mijn moeder, de moeder als mijn matrix, gesymboliseerd in de geborduurde vlinders. Van pa-pa-pa naar ma-ma naar vl-. Zachtjes wegsluipen via de explosieve medeklinkers, de explosivae, naar de mutae, de duurzame medeklinkers m-l-n-r met ook zeker nog de v, om me te verstoppen vverpoppen en als teer fladderend wezen het llleven terug te brengen tot de ervaring van een enkele dag.

Er moeten tal van redenen zijn om het leven te laten gaan en ook komen, een komen en gaan. Zo had ik vaker het gevoel dat er iets voor mij bestemd was, of liever dat iets in mij ging in de richting van een bestemming. Bestemming heeft niet alleen met stemming te maken maar ook met stem. Ook weer zo'n woord dat hard begint, sissend en stampend, stem is ook stam, hard, en loopt uit op onze -m. Via de woorden kom je als vanzelf uit bij de neuriënde zang, de m-m-m. De stem is er al bijna niet meer, het bijna niet meer dat de ervaring kent van het nog niet, de m van mama.

Waar ik al die tijd naartoe wilde is de expositie Double Act in het Centraal Museum in Utrecht. Moderne videokunst wordt daar volgens ingenieuze ideeën gekoppeld aan oude Nederlandse schilderijen. Leuk ideetje. Het werkte bij mij niet erg. Als conservatoren iets bedenken en ik daardoor een ervaring meemaak, interesseert het me niet bovenmatig of ik alles meekrijg. Ik heb namelijk mijn museumkaart. Een ding, een voorwerp, het kan al genoeg zijn.

Returning a sound heet de video van Allora en Calzadilla. Een jonge man gaat op een brommer en aan zijn knalpijp heeft hij een trompet hangen. Je hoort de knalpijp (harde medeklinker uitlopend op die gerekte -ij- van pijp) naar trompet, de beetje harde klank die al half klinker is (trrrrr) die ineens weer stopt bij -p- en hard eindigt. De trompet retourneert de klank van de brrrrommer.

Mijn blllog, ook een manier om een kllllank te retourneren aan mijn vvvlllindermmmoeder.

Returning a sound , 2004, Jennifer Allora & Guillermo Calzadilla | Pinault  Collection


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Vertrouwd met stoffen - De wandtapijten van Marga-Tas

Ik heb al een weg afgelegd met mijn opvatting van het eigene. In de jaren tachtig leerde ik dat het om de Ander ging, en dat vervreemding zo...